Türkiye, havanın düzensizleştiği ve kuraklık riskinin arttığı sıcak bir sonbahar mevsimini yaşıyor. Bu durumdan en çok etkilenen şehirlerden biri de İstanbul. Uzmanlar, İstanbul ve çevre illerdeki kuraklık devam ederse, 2024’ün felaket yılı olabileceği konusunda uyarıyor. Bu süreçte özellikle İstanbul’da su ihtiyacını karşılayan barajlardaki su miktarı endişe verici bir seviyeye düşmüş durumda. Kasım ayı verilerine göre son 10 yılda ilk defa barajlardaki doluluk oranı yüzde 20’nin altına düştü.
Hafta sonu başlayan ve pazartesi günü etkisini göstermeye devam eden yağmur, uzun süren kuraklık dönemini biraz olsun değiştirdi. İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre salı günü baraj doluluk oranı yüzde 17,08 olarak ölçüldü. Bu, yaklaşık yüzde 0,61’lik bir artış anlamına geliyor. Ancak yağışın gücüne rağmen bu artışın beklentileri tam olarak karşılamadığı görüldü.
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi İçsu Kaynakları Yönetim Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Meriç Albay’a konuyla ilgili görüşleri sorulduğunda, “İki günlük yağış sonrasında barajlardaki doluluk oranının yüzde 0,61 artması beklenen bir durumdur” dedi. Ayrıca, “İstanbul’a günlük olarak 3,1 milyon metreküp su verildiği düşünüldüğünde, yağmurların öncelikle toprak tarafından emildiği ve daha sonra akışa geçtiği unutulmamalıdır. Dolayısıyla bu artışın Melen-Yeşilçay sistemi ile sağlanan su olmasaydı mümkün olmayacağını söyleyebiliriz” diye ekledi.
Önemli bir su kaynağı olan Sazlıdere Barajı’nın doluluk oranı geçtiğimiz yıl bu dönemde yüzde 40 iken bu yıl yüzde 2,92’ye düştü. İSKİ tarafından yapılan su takviyesiyle barajdaki su miktarı artırıldı.
Prof. Dr. Albay, büyük metropollerde baraj doluluk seviyelerinin artması için yeterli miktarda kar yağışının olması gerektiğini belirtti. Kar yağışının eriyerek akışa döndüğünü ve barajlara su taşıdığını söyledi. Bu nedenle kar yağışının sadece yüzey sularını değil, yer altı sularını da beslediğini vurguladı. Prof. Dr. Albay’a göre, İstanbul ve diğer büyük şehirlerin 2024 yazını sorunsuz geçirebilmesi için düzenli yağmur ve Aralık-Şubat aylarında yeterli miktarda kar yağışı gerekiyor. Barajlardaki ortalama doluluk oranının en az yüzde 60 olması gerektiğini belirtti. Aksi halde içme suyu temininde sorunlar yaşanabilir.
Prof. Dr. Albay ayrıca, İstanbul ve diğer büyük şehirlerde su tasarrufu konusunda farkındalığın artması gerektiğini söyledi. Özellikle yaz aylarında çoğu ailenin tatil yerlerine gittiği ve su tüketiminin arttığına dikkat çekti. Fazla su tüketiminin yanı sıra buharlaşma da su kaybına neden oluyor. Prof. Dr. Albay, su tasarrufuyla ilgili farkındalığın artmasıyla yılda ortalama 40-50 milyon metreküp su tasarruf edilebileceğine dikkat çekti.
Haberin sonunda Meteoroloji Mühendisleri Odası Başkanı Fırat Çukurçayır’a kış mevsiminde bizi nasıl bir hava beklediği soruldu. Çukurçayır, hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde olacağını belirtti. Yağış olarak ise kesin bir tahminde bulunmanın henüz mümkün olmadığını söyledi. Marmara Bölgesi’nin mevsim normallerinin üzerinde yağış alabileceği, ancak yağışın ne kadar olacağı ve barajlara etkisinin ne olacağı konusunda kesin bir şey söylemenin erken olduğunu ifade etti.