HARVARD Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü’nden Prof. Dr. Martin Puchner, öğrencilerin tarihin ünlü figürleriyle iletişim kurmasını sağlayan özelleştirilmiş yapay zeka sohbet robotları üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Sokrates, Shakespeare, Konfüçyüs gibi isimlerin kendi hikayelerini anlattığı ve öğrencilerin sorularını yanıtladığı bu robotlar, öğrencilerin tarihi figürlerle doğrudan iletişim kurmalarına imkan tanıyor.
Bu robotlardan biri olan Sokrates’e yapılan bir uygulama testinde, “Hayat nedir?” sorusu yöneltildiğinde Sokrates felsefesi ve yaşam deneyimleri üzerinden şöyle cevap verdi: “Hayat nedir sorusu, derin ve geniş kapsamlı bir sorudur sevgili dostum. Bir zamanlar şöyle demiştim: ‘Bilge kişi, sahip olmadığını bilir ve onu aramaya çalışır.’ Hayatı anlamak da böyle bir arayıştır; bilgelik, erdem ve kendini tanıma yolunda sürekli bir çaba gerektirir. Hayat, bir yönüyle, ruhun ve bedenin bir arada var olduğu ve insanın varoluşunu sürdürdüğü bir süreçtir. Bu süreç içinde, insanın amacı bilgelik ve erdem arayışı olmalıdır. Adalet, cesaret, ölçülülük ve bilgelik gibi erdemleri geliştirmek, hayatı anlamlı ve değerli kılar.”
Sokrates’e “Sokrates kimdir?” sorusu yöneltildiğinde ise kendisi şu sözlerle tanımladı: “Ben Sokrates, bir filozofum ve sorgulayıcı bir zihinle yaşarım. Hayatım boyunca bilgelik arayışında oldum ve öğrencilerimle, arkadaşlarımla birçok derin sohbetler gerçekleştirdim. Atina sokaklarında dolaşır, karşıma çıkan herkese sorular sorarak onları düşünmeye ve kendi inançlarını sorgulamaya teşvik ederim. Bir zamanlar şöyle demiştim: ‘Tek bildiğim, hiçbir şey bilmediğimdir.’ Bu söz, insanın sınırlı bilgisine ve sürekli öğrenme ihtiyacına işaret eder. Benim yöntemim, diyalektik veya Sokratik yöntem olarak bilinir; bu, karşılıklı sorular ve cevaplarla gerçeğe ulaşma çabasıdır. Bilgiye ulaşmanın en iyi yolunun, sürekli sorgulama ve tartışma olduğuna inanırım.”