Meteor Yağmurları ve Gözlem Yerleri

Halk arasında yıldız kayması olarak bilinen meteor yağmurlarında, kuyruklu yıldızların kalıntılarının oluşturduğu gök taşlarının atmosfere giriş hızları, saniyede 35 kilometreden 70 kilometreye kadar çıkabiliyor ve bazıları “ateş topu” olarak ifade ediliyor. Quadrantid (Dörtlük), Lyrid (Çalgı), Eta Aquarid (Eta Kova), Delta Aquarid (Delta Kova), Perseid (Kahraman-Perce), Orionid (Avcı), Leonid (Aslan) ve Geminid (İkizler) olmak üzere her yıl dünyada 8 gök taşı yağmuru gerçekleşiyor.

Antalya’da TÜBİTAK’a bağlı yılda ortalama 220 gün gözlem yapılabilen Bakırlıtepe’de 2 bin 500 metre rakımda, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG) tarafından her yıl, o yılın en önemli gök olaylarının derlendiği Gök Olayları Yıllığı hazırlanıyor. 2024 Gök Olayları Yıllığı’na göre, 2024’ün son gökyüzü şöleni, 13-14 Aralık geceleri yaşanacak. Geminid Gök Taşı Yağmuru, 20 Aralık’a kadar sürecek. En yoğun olduğu dönem ise 13-14 Aralık günleri olacak. 14 Aralık sabahı saatte ortalama 120 meteorun görülmesi bekleniyor.

Geminid Gök Taşı Yağmuru’nun kaynağı 3200 Phaethon isimli bir asteroit. Bu asteroit, Güneş etrafındaki turunu 1,4 yılda tamamlıyor. Bu kayaç parçası, kuyruklu yıldızlar gibi oldukça basık bir elips yörüngede hareket ediyor. Gözlemler, 4-20 Aralık tarihleri arasında yapılabilecek ve en yoğun gözlenebileceği zaman diliminde saatte ortalama 120 meteor gözlenmesi bekleniyor. Ancak, Ay’ın bu tarihte neredeyse dolunay evresinde olduğu için sayının düşebileceği belirtiliyor. İkizler Takımyıldızı bölgesinden çıkacak bu gök taşlarının Dünya atmosferine giriş hızları saniyede ortalama 35 kilometre olacak.

Uzmanlar, Mars ile Jüpiter arasında bulunan asteroit kuşağındaki cisimlerin zaman zaman gezegen çekimlerinden dolayı yörüngelerinden çıkabildiğini ve gök taşlarının Güneş sistemine dağılabileceğini, bazılarının Dünya’ya düşebildiğini, ancak çoğunun atmosferde yandığını açıkladı. Geminid Gök Taşı Yağmuru, çıplak gözle gece karanlığında, ışık yoğunluğunun az olduğu ve bulutsuz havada izlenebilecek.