Marmara’ya Yeni Deprem İstasyonları Kuruldu
Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel, deprem erken uyarı sistemindeki son gelişmeleri paylaştı. Sistem, depremin oluşumuyla birlikte yayılan ve zararsız olan P dalgalarını tespit ederek çalışıyor. Bu dalgalar yıkıcı S dalgalarından daha hızlı hareket ettiği için sistemin saniyeler içinde alarm üretmesine olanak tanıyor. Kandilli’nin Marmara’daki mevcut ağında veri iletim gecikmesi 5-6 saniyeden 0.2 saniyeye kadar düşürüldü. Ancak deniz tabanında gerçek zamanlı çalışan istasyon bulunmaması nedeniyle sarsıntının kıyıya ulaşması yaklaşık 6 saniyelik doğal bir gecikme yaratıyor.
İstanbul İçin Hızlı Erken Uyarı Hedefleniyor
KRDAE Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel, “İstanbul’un hızlı ve tercih edilebilir bir erken uyarı sistemine sahip olmasını hedefliyoruz” diyerek sistemin detaylarını açıkladı. Marmara’da test amaçlı çalışan sistemde başlangıçta küçük bir kullanıcı grubu varken bugün 1500-3000 arasında aktif kullanıcı bulunuyor. Yeni kurulan 30 istasyonla birlikte gecikme süresi 5-6 saniyeden 4-2 saniyeye indirilebildi. Özel, deniz içindeki kırılmaların karaya ulaşmasının yaklaşık 6 saniye sürdüğünü ve bu durumun kritik önem taşıdığını vurguladı.
Deniz Tabanı İstasyonları Geliyor
2 Ekim 2025’te Marmara Denizi’nde meydana gelen 5.0 büyüklüğündeki depremde sistem 8.4 saniyede uyarı üretti. Marmara Denizi içindeki faylara gerçek zamanlı uyarı verecek altyapının henüz bulunmadığı belirtilirken, kuzey hat üzerinde en az 5 çevrimiçi istasyon kurulması planlanıyor. Deniz tabanı derin olduğu için kurulum maliyetleri yüksek olsa da, ilgili kurumlarla yapılan görüşmeler olumlu sonuçlandı. Marmara Denizi’ne eklenecek deniz tabanı istasyonlarıyla sistemin daha erken uyarı verebilecek seviyeye geleceği açıklandı.
Otomatik Güvenlik Önlemleri Devreye Girecek
Erken uyarı sistemiyle birlikte otomatik güvenlik önlemlerinin devreye alınması hedefleniyor. Sistem, metro ve tren hatlarının durdurulması, gaz vanalarının kapatılması ve elektrik hatlarının izole edilmesi gibi kritik işlemleri otomatik olarak başlatacak. Arama-kurtarma ekiplerinin yönlendirilmesi, okul ve hastanelerde tahliye süreçlerinin aktive edilmesi de sistem kapsamında yer alıyor. KRDAE ayrıca cep telefonları için erken uyarı uygulamasını da hizmete sundu.