TEİS Başkanı, İnternet ve Merdiven Altı Satışların Risklerine Dikkat Çekti
Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Genel Başkanı Nurten Saydan, sahte ilaç tehdidinin büyümesi üzerine önemli açıklamalarda bulundu. Saydan, “İlaçlar üst düzey dikkat gerektiren, üretim yerleri güvenlik önlemleri ile donatılmış, özel izne tabi olan ve sadece eczanelerde satılan spesifik ürünlerdir. İlaç gibi özel bir ürünü internet, merdiven altı gibi yerlerden almak son derece sakıncalıdır. İlaçlar eczane ürünüdür ve sağlığımız için sadece eczanelerden alınmalıdır.” ifadelerini kullandı. Eczanelerin güvenilirliğini vurgulayan Saydan, “Çünkü eczanelerde sahte ilaç bulunmaz. Türkiye’de uygulanan İlaç Takip Sistemi (İTS) sayesinde ilacın üretiminden depoya, depodan eczaneye ve eczaneden hastaya ulaştırılmasına kadar her aşaması elektronik olarak kayıt altına alınır. Bir eczacının İTS’ye kayıtlı olmayan sahte bir ilacı hastasına verme ihtimali yoktur. Eczanelerde kurulu olan sistem buna izin vermez.” dedi. Sorunun kaynağını ise “Merdiven altı üretim, kaçakçılık faaliyetleri, denetimsiz internet satışı ve en önemlisi yanlış ilaç fiyat politikaları sahte ilaç sorununun kaynağıdır.” sözleriyle açıkladı.
Peki tüketiciler sahte bir ilacı nasıl ayırt edebilir? Uzmanlara göre net bir kıstas olmamakla birlikte, bu ürünler genellikle piyasadakinden daha ucuz olabiliyor. Kutu üzerinde silinti veya kazıntı izleri görülebiliyor, son kullanma tarihinde oynama yapıldığı fark edilebiliyor. Ambalajın kâğıt dokusu, kalınlığı, parlaklığı orijinalinden farklılık gösterebiliyor. Ayrıca yazı fontları ve boyutlarındaki tutarsızlıklar da önemli bir ipucu olarak değerlendiriliyor. Sahte ilaç kullanımının sonuçları ise ağır olabiliyor: ilacın etkisiz kalması, eksik tedavi, beklenmeyen yan etkiler, zehirlenmeler ve hatta ölümle sonuçlanan vakalar yaşanabiliyor.
Konu küresel bir sorun olarak da dikkat çekiyor. Nurten Saydan, “İlaç sahteciliği endişe verici bir hızla küresel olarak yayılırken, Türkiye’de de bu pazar korkutucu bir şekilde giderek büyüyor. Başta kanser ve organ naklinde kullanılan ilaçlar olmak üzere cinsel gücü artırıcı ve zayıflamayı sağlayan ilaçların sahteleri oldukça yaygın bir şekilde eczane dışındaki ortamlarda satılıyor.” uyarısını yaptı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından paylaşılan veriler de bu kaygıyı doğrular nitelikte. DSÖ, dünya genelindeki ilaçların yaklaşık yüzde 10.5’inin ya kalitesiz ya da sahte olduğunu belirten korkutucu bir rakam ortaya koydu ve her yıl yaklaşık bir milyon insanın sahte ilaçlar nedeniyle hayatını kaybettiğini açıkladı. Uzmanlar, vatandaşları sağlıklarını riske atmamak için ilaç alışverişlerini yalnızca güvenilir eczanelerden yapmaya çağırıyor.