İstihbarat Raporları Işığında Tarihi Karşılaşma

ABD’nin 1917’de “İtilaf Devletleri” safında katıldığı savaş sonrasında yeni dünya düzeninde “oyun kurucu” pozisyonu devralma arayışları, 1921 yazında Ankara’ya gönderilen özel bir heyetle somutlaştı. Askeri tarihçi Prof. Dr. Esat Arslan’ın Amerikan arşivlerinde ortaya çıkardığı belgelere göre, donanmadan seçilmiş istihbarat uzmanlarından oluşan ekip, Milli Mücadele lideri Mustafa Kemal Paşa’yı yerinde incelemekle görevlendirilmişti. 1 Temmuz 1921’de Ankara Garı’ndaki mütevazı taş binada gerçekleşen görüşmede, ABD temsilcisi Lewis Heck’in “Milliyetçilerle siyasi ilişki kurmadan hiçbir şey yapılamaz” yorumuna yol açan soğuk bir hava hüküm sürdü.

Tarihi Belgede Yer Alan Çarpıcı Fiziksel Betimlemeler

ABD heyetinin raporunda, 40 yaşındaki Mustafa Kemal Paşa’nın “pembe ipek püsküllü ve aynı renkteki mercan tesbihini sinirli şekilde çevirir” halde karşıladığı konuklar, liderin “Türkiye’de dikilmediği belli olan kurşuni mavi renkte, çok zarif bol bir elbise” giydiğini aktardı. “Bir kolej öğrencisi gibi ince saçlar geriye doğru taranmış” haldeki Paşa’nın “çıkık elmacık kemikleri, hafif çukur yanaklar” ile “dışa eğimli kaşları”nın ön plana çıkan özellikler olduğu vurgulandı. Raporda, “Onunla görüşürken beyninizde bir yoğunlaşma duygusuna kapılırsınız” ifadesiyle entelektüel derinliğine dikkat çekildi.

Selanik’teki Tarihi Miras Yeniden Hayat Buldu

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, TİKA tarafından restore edilen Selanik Atatürk Evi’nin “Bir nar ağacının gölgesinde hatıralar yeniden canlanıyor” sözleriyle ziyarete açıldığını duyurdu. “Ali Rıza Efendi’nin diktiği ağacın hâlâ gölgesini düşürdüğü bu atmosfer”in korunduğunu belirten Bakan Ersoy, milletin hafızasında özel yere sahip bu mirasın geleceğe taşındığını ifade etti. Türkiye, Cumhuriyet’in kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü vefatının 87. yılında düzenlenen anma törenleriyle anmaya devam ediyor.