Antibiyotikler, insan sağlığı için hayati öneme sahip olan ilaçlar arasında yer almaktadır. Ancak, antibiyotiklerin gereğinden fazla kullanımı, antibiyotik direncinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bir kişi ne kadar gereksiz ve uygun olmayan dozlarda antibiyotik kullanırsa, dirençli mikroorganizmaların ortaya çıkma riski o kadar artmaktadır. Yakın gelecekte, antibiyotik direnci dünya genelinde en büyük sağlık sorunlarından biri haline gelecektir. Bu konuda önemli bir uyarıda bulunan Acıbadem Atakent Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İftahar Köksal, 18-24 Kasım tarihleri arasında kutlanan Dünya Antimikrobiyal Direnç Farkındalık Haftası kapsamında açıklamalarda bulunmuştur.

Ülkemiz, Avrupa’da antibiyotik kullanımı bakımından birinci sırada yer almaktadır ve maalesef çoğu gereksiz kullanılmaktadır. Özellikle nezle, grip gibi solunum yolu enfeksiyonları en yaygın şekilde gereksiz antibiyotik kullanılan alanlardır. Bir kişi ne kadar gereksiz ve uygun olmayan dozlarda antibiyotik kullanırsa, dirençli mikroorganizmaların ortaya çıkma riski o kadar artmaktadır.

Bunun yanı sıra, insanlar vücutlarındaki antibiyotiği dışkılarıyla atmaktadır. Bu sebeple, kanalizasyon sisteminden geçen bölgelerdeki ekosistem zedelenmekte ve bu bölgelerde yaşayan balıklar, tavuklar veya yetişen bitkileri tüketen insanlara dirençli mikroorganizmalar geçmektedir. Örneğin, tavuk zehirlenmeleri bu sebeple oldukça sık yaşanmaktadır.

Bugün bile her gün 3 uçak dolusu insan, dirençli mikroorganizmalar nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Bu da yaklaşık olarak 2 bin insana denk gelmektedir. 2050 yılında ise insanların kanser yerine tedavi edilememiş bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle hayatını kaybedeceği öngörülmektedir. Ancak, gelecekle ilgili endişelenmek yerine, daha dikkatli antibiyotik kullanmamız gerekmektedir.

Nezle, grip gibi solunum yolu enfeksiyonlarında gereksiz yere antibiyotik kullanımı oldukça yaygındır. Yoğun bakım ünitelerinde hastalık yapmayan bakterileri tedavi etmek amacıyla gereksiz antibiyotik kullanımı yapılır. Hastanelerde ise hastaların klinik verileri değerlendirilmeden antibiyotik kullanılması söz konusudur. Oysaki, enfeksiyon kontrol önlemleri sağlanmalı ve tedavi yöntemleri buna göre uygulanmalıdır.