Coğrafi Bilgi Sistemleriyle Geliştirilen Yazılım, Fay Hatlarının Gerginlik Durumunu Belirliyor

İstanbul'daki tehlikeyi gözler önüne seren harita! Uzman ekip yazılımla tespit etti: İşte 7 ve üzeri deprem üretebilecek faylar

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (ZBEÜ) Rektör Yardımcısı ve Afet Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin kurucusu Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, Geomatik Mühendisliği alanında çalışan Doç. Dr. Çağlar Bayık, Doç. Dr. Gökhan Gürbüz ve araştırmacı Fatemeh Ghsampour, coğrafi bilgi sistemlerini kullanarak deprem tehlike yazılımı geliştirdi. Yazılım, bölgelerdeki geçmiş deprem verileri ve yıllık yeryüzü hareket verilerini kullanarak, fay hatlarının ‘mavi’, ‘yeşil’ ve ‘kırmızı’ tonlarına göre ‘fay gerginlikleri’ belirliyor. Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın analizini tamamlayan ekip, diğer fay hatları üzerinde de çalışmalarına devam ediyor. Prof. Dr. Kutoğlu, yapay zeka destekli dijital model sayesinde gergin fayları tespit edebildiklerini söylüyor. Özellikle Marmara Bölgesi’nde gergin fayların bulunduğunu belirten Kutoğlu, “Erzincan’ın doğusunda Yedisu Fayı en gergin fay olarak öne çıkıyor. Ancak Marmara Bölgesi’nde çok daha gergin faylar olduğunu görüyoruz. İzmit ve Düzce’de meydana gelen depremlerin olduğu hat çok soğuk ve enerji birikimi nedeniyle gergin. Ancak Sakarya’dan Pamukova-Geyve’ye doğru dönen bir hat çok daha gergin durumda” diyor. Ayrıca, İstanbul için de Güney Marmara bölgesindeki faylara dikkat çekiyor ve bu hatların diğerlerinden daha gergin olduğunu vurguluyor. Fay hatlarının uzunluğu 30 kilometrenin üzerine çıktığında, deprem büyüklüğünün de 7 ve üzeri deprem üretme potansiyelinin arttığını belirten Kutoğlu, bölgedeki fay hatlarının geçmişte 7’nin üzerinde büyük depremler üretmiş olduğunu da sözlerine ekliyor.