The Road to Endor (Endor’a Doğru)

1919 yılında yazılan ve İngiltere’de en çok satan kitaplar arasında yer alan The Road to Endor, son baskısını da yakın zamanda gerçekleştirdi. Kitaba göre, 29 Nisan 1916’da Kût’ül Amâre’de Türk birlikleri tarafından esir alınan Teğmen Elias Henry Jones ve Cedric Waters Hill, Yozgat’taki esir kampına getirildi. Jones, kamp günlerini şu sözlerle anlatıyor: “Türkiye’de bir esir kampından kaçmak zaten zordu, Yozgat’takinden ise imkânsızdı. Yozgat, Türkiye’nin cezalandırma kampıydı…”

Kitapta anlatıldığına göre, Jones ve Hill bir süre sonra kaçış planları yapmaya başladılar. Ruh çağırma seansları düzenleyerek hastaneye sevk edilme numarası yapıp akıl sağlıklarının bozulduğu raporunu alarak ülkelerine dönmeyi amaçladılar. İstanbul’a vardıklarında, onları Haydarpaşa Hastanesi’nde Dr. Mazhar Osman karşıladı.

Haydarpaşa’da muayene edilen esirler, Dr. Mazhar Osman’ın farklı bir kişilik olduğunu hissettiler. Jones’un anlatımıyla, “Mazhar Osman o kadar meşgul bir insandı ki bizi gözleyecek hiç mi hiç vakti yoktu…”

Jones ve Hill, genç hekimleri ikna ederek istedikleri raporu almayı başararak esir kampından kurtuldular. Jones, özgürlüğüne kavuştuktan bir yıl sonra kitabını yazdı. Dr. Mazhar Osman ise Türkiye’de psikiyatrinin öncülerinden biri olarak tanınıyor. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nin kurucusu olan Mazhar Osman, uluslararası alanda tanınan bir isimdir.

Bugün, Kût’ül Amare zaferinin 109. Yıl dönümü kutlanıyor.