İsrail’in Sığınak Ağı, İran’ın Şehitlik Anlayışı

İran ve İsrail arasında beş gündür devam eden çatışmalar, iki ülkenin sivil savunma stratejilerindeki belirgin farkları gözler önüne serdi. İran’da 224 kişi hayatını kaybederken, İsrail’deki ölü sayısı 24 olarak kaydedildi. İsrail’in sivilleri korumadaki başarısının arkasında, ülke genelinde yaygın olan sığınak ağı ve gelişmiş hava savunma sistemleri yatıyor.

1951’den Bugüne: Zorunlu Sığınak Yasası

İsrail’de 1951’de yürürlüğe giren Sivil Savunma Yasası, tüm yeni binalarda sığınak inşasını zorunlu kılıyor. 1991’deki Körfez Savaşı’ndan sonra bu yasa genişletilerek, evlerde özel korunaklı odalar (“mamadim”) yapılması şartı getirildi. Ayrıca, “mamakim” adı verilen kat sığınakları ve “miklatim” olarak bilinen toplu sığınaklar da bu sistemin bir parçası. Bu yapılar, patlamalara dayanıklı özel beton ve kapılarla donatılmış durumda.

İran’da Sığınak Yerine “Şehadet” Anlayışı

İran’da ise durum farklı. Başkent Tahran dahil birçok şehirde halkın kullanabileceği sığınaklar bulunmuyor. İranlı yetkililer, sivilleri cami, okul ve metro istasyonlarına yönlendiriyor. BBC’ye konuşan bir Tahranlı gazeteci, “Burada sığınağa gitmek korkaklık sayılır. Bombardımana göğüs germek ve şehit olmak onurdur” ifadelerini kullanarak rejimin bakış açısını özetledi.

Medya Hedef Alındı, Karşılıklı Tehditler Sürüyor

İsrail, dün İran Devlet Televizyonu (IRIB) binasını vurdu. Saldırı, canlı yayın sırasında gerçekleşti ve binada hasara yol açtı. İran da misilleme olarak İsrail’in Kanal 12 ve 14’ü hedef alacağını duyurdu. Ayrıca, ABD Başkanı Trump’ın, İsrail’in İran Lideri Hamaney’e suikast planını engellediği iddia edildi.

Tahran ve Tel Aviv İçin Tahliye Çağrıları

İki taraf da karşılıklı olarak sivilleri tahliye etme çağrısı yaptı. İsrail, Tahran’ın kuzey semtlerinin boşaltılmasını isterken, İran Devrim Muhafızları da Tel Aviv’in tahliye edilmesini talep etti. İsrail ordusu, İran’ın füze kapasitesinin üçte birini imha ettiklerini iddia etti. İran ise fırlattığı füze sayısının İsrail’in açıkladığından çok daha az olduğunu savundu.