Mordehay Vanunu: Nükleer Sırların İfşası ve Özgürlüğün Engelleri

İsrail’in çöldeki nükleer silahlarını 37 yıl önce Vanunu ifşa etti

Mordehay Vanunu, 1954 yılında Fas’ta doğdu ve 9 yaşında ailesiyle birlikte İsrail’e göç etti. İsrail ordusunda askerlik yaptıktan sonra üniversitede fizik eğitimi aldı. 1976 yılında “teknisyen” olarak çalışmaya başladığı Dimona nükleer santralinde 9 yıldan fazla çalıştı. Burada nükleer faaliyetlerle ilgili detaylı bilgilere sahip oldu ve bunun insanlık için büyük bir tehdit olduğunu düşündü. Belgeleri kopyaladı ve fotoğraflar çekerek özel bir dosya oluşturdu.

1986 yılında, Vanunu aniden işten çıkarıldı ve resmi olarak hiçbir bilginin paylaşılmayacağına dair belge imzalatıldı. Bu olaydan sonra dünya turuna çıktı. İsrail’in saldırgan politikalarından rahatsızdı ve nükleer faaliyetlerini ifşa etme fikri vardı. İngiliz Sunday Times gazetesiyle temasa geçti ve bilgi, belge ve fotoğrafları paylaştı. Uzmanlara göre İsrail’in diğer ülkeler gibi güçlü nükleer silahlar üretebilecek kapasiteye sahip olduğu ortaya çıktı.

İsrail istihbaratı, Vanunu’nun ifşa etmek üzere olduğunu öğrendi ve onun peşine düştü. Bir kadın ajanla temas kurarak tuzağa düşürüldü ve İsrail’e kaçırıldı. Vanunu, İsrail’de vatana ihanet ve casusluk suçlarından mahkum edildi ve 18 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Cezaevinde zorlu koşullar altında yaşadı ve birçok baskıya maruz kaldı.

Tahliye olduktan sonra Vanunu’nun özgürlüğü tam anlamıyla geri kazanamadı. Sürekli polis gözetimi altında tutuldu ve ülkeyi terk etmesi, yabancılarla iletişim kurması ve belirli sınırlardan yaklaşması yasaklandı. Geçen yıl bu yasakların kaldırılması için yaptığı başvuru reddedildi. Vanunu, yaptıklarının İsrail’e ihanet değil, aksine İsrail’i gelecekteki bir nükleer savaştan korumak olduğunu düşünüyor. Ancak, özgürlüğüne kavuşma umudu hala gerçekleşmemiş durumda.