Okullarda Yeni Tehlike: İtiraf ve İfşa Hesaplarıyla Artan Akran Zorbalığı

Okullarda yeni nesil zorbalık... İfşa-iftira hesapları

Akran zorbalığıyla siber zorbalık arasında yeni bir tehlike ortaya çıktı ve okullarda “itiraf ve ifşa” hesaplarıyla karşı karşıyayız. Bu hesaplarda öğrenciler, hatta öğretmenlerin kişisel sırlarını ifşa ediyor. Öğrenciler, Instagram üzerinden okul isimlerini kullanarak anonim hesaplar açıyorlar. Özellikle TikTok uygulamasında ifşa paylaşımları yoğunlaşıyor. Bu tür sayfalarda, öğrenciler birbirleri hakkında gerçeğe aykırı veya özel bilgiler ve görseller paylaşıyor. Öğretmenlerin videoları veya ses kayıtları da izinsiz bir şekilde paylaşılabiliyor. Bu hesaplarda yapılan paylaşımların mağduru olan bazı öğrenciler okula olan bağlarını kaybediyor ve içine kapanıyor. Hürriyet’e konuşan uzmanlara göre, bu hesaplar ve verdiği zararlar üzerine çalışmalar yapılması önemli.

Teknoloji uzmanı Osman Demircan, bu akımın itiraf amaçlı başladığını ancak zamanla ifşaya dönüştüğünü belirtiyor. Bu hesaplar özellikle 10 yıl kadar öncesine dayanıyor. İlk başta masum itirafların paylaşıldığı web siteleriydi. Ancak ilerleyen dönemlerde siber zorbalık platformlarına dönüştü. Birçoğu, öğrencilerin diğer öğrencilerin özel fotoğraflarını çekerek ifşa etmeleriyle ortaya çıktı. Artık öğretmenler ve idarecilerin özel hayatlarına kadar uzanıyor. Yapay zeka kullanımıyla daha da tehlikeli bir hal aldı. Sesler klonlanabiliyor, fotoğraflara montaj yapılabiliyor, sahte videolar üretilebiliyor. Bu nedenle rehberlik öğretmenlerine büyük sorumluluk düşmektedir. İnternet ve sosyal medyada taramalar yaparak bu hesapları tespit etmeleri gerekmektedir.

Eğitim uzmanı Prof. Dr. İlkay Demir ise bu yaklaşımda popüler dizilerin etkisinin olduğunu vurguluyor. Gossip Girl gibi dizilerin öğrenciler için ilgi çekici olabileceğini belirtiyor. İnsanların bu davranışları sergileyerek ilgi görmesi, popüler olması veya beğeni alması diğerlerine de örnek oluşturuyor. Zorbalık kısmı ise şiddete ve zorbalığa karşı sıfır tolerans politikası gerektiriyor. Okullarda bu konuda bilgilendirme çalışmaları yapılmalı ve rehberlik servisi önemli bir role sahip olmalıdır. Okul sonrası aktiviteler ve kulüpler, öğrencileri zarar verici paylaşımlardan uzak tutmak için etkili olabilir.

Siber güvenlik uzmanı Avukat Ceren Küpeli ise üniversite öğrencilerinin birbirlerine zorbalık yapmasının artık davalara konu olduğunu söylüyor. Birçok kişi “masum gıybete” benzetse de, bu tür zorbalıkların suç olduğu farkındalığı artmış durumda. Öğrencilerin ifşa sitelerinde, hedef aldıkları kişilerin telefon numaralarını “eskort” gibi göstererek paylaşmaları veya habersiz çekilen mahrem fotoğrafları yayınlamaları sıkça karşılaşılan durumlar arasında yer alıyor. Bu gibi durumlar, özel hayatın gizliliğini ihlal, kişisel verilerin hukuka aykırı bir şekilde elde edilmesi, hakaret ve iftira gibi suçlarla ilgili ceza davalarına yol açabilmektedir.

Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Zafer İçer ise ortaöğretim ve yükseköğretimde açılan itiraf sayfalarının ve anonim sosyal medya hesaplarında yapılan paylaşımların, bireylerin haklarını ihlal ettiğini ve kurumların menfaatlerini zedeleyebildiğini belirtiyor. Bu tür paylaşımlarda hukuka aykırı şekilde elde edilmiş ses ve görüntü kayıtlarının kullanılması ve kişisel verilere yer verilmesi, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan suçlar kapsamında ceza davalarına neden olabilmektedir.