Gazi Osman Paşa’nın Plevne Direnişi: Tarih Boyunca Unutulmayan Kahramanlık

1877 yaz aylarında Osmanlı İmparatorluğu’nun zorlu rakibi Ruslar, Tuna Nehri’ni atlayıp Plevne’yi kuşattı. Bugün Bulgaristan sınırlarında bulunan Plevne’yi Osman Paşa, 40 bin askeriyle savunmaktaydı. Karşısında üç katı kadar büyük Rus ve Rumen ordusu bulunmasına rağmen Osman Paşa, tarihe geçecek bir direniş sergileyerek 145 gün boyunca Plevne’yi savundu ve 10 Aralık 1877’de teslim oldu. Rus Çarı 2. Aleksander’in hürmetini kazanan Osman Paşa’ya en kıymetli Rus nişanlarından biri verildi ve “Feldmareşal” rütbesiyle onurlandırıldı.

Harkiv’de esaret altında geçirdiği günlerde Osman Paşa, kendisini fotoğraflatarak, hayali resimlerinin satışından elde edilen geliri Kızılhaç’a bağışlamayı kabul etti. Esir olmasına rağmen tiyatroya, sirk gösterilerine ve hatta Soylular Meclisi’nin maskeli balosuna katılan Osman Paşa, özgürlüğünü hissetti. 19 Mart 1878’de büyük bir törenle esirliği sona erdi ve İstanbul’a dönüş yaptı.

147 yıl sonra, Osman Paşa’nın esaret günlerini geçirdiği otel hala ayakta olsa da adı değişmiş ve Poltova Yolu Caddesi olarak anılmaktadır. Rusların Harkiv’e saldırmasıyla hava saldırılarında caddenin hasar gördüğü ve Osman Paşa’nın kaldığı binanın da vurulduğu bilinmektedir.

Osman Paşa’nın Plevne direnişi, Gazi unvanıyla taçlandırılarak İstanbul’da büyük bir törenle karşılandı. “Plevne Marşı” bugün dahi tarihi marşlar arasında en bilinenlerden biridir. Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın tekrar alevlenmesiyle Harkiv’in hedef alınması ve Ukrayna’nın Kırım’a saldırısı sonrasında yaşanan gelişmeler, bölgede artan gerilimi yansıtmaktadır.