Telefon Dinleme Endişesi: Ses Verileri ve Gizlilik Riskleri

Son zamanlarda, birçok kullanıcının telefonlarının dinlendiği endişesi yeniden gündeme geldi. İnternet üzerinden herhangi bir arama yapmadan özel bir konu hakkında konuşulduğunda ve konuyla ilgili reklamlarla karşılaşıldığında, telefonların dinlendiği düşüncesi artıyor. Bu endişeyi destekleyen bazı belge ve raporlar ise bu iddiaları daha da güçlendiriyor.

Geçtiğimiz günlerde Google, Facebook, Microsoft ve Amazon gibi şirketlerle ortaklık kuran dijital pazarlama hizmeti Cox Media Group’a (CMG) ait olduğu iddia edilen raporlar kafaları karıştırdı. Cox Media Group’un raporlarında, ‘ses verisi’ adı verilen bir teknolojinin kullanıldığı ve bu teknolojinin reklamlarda hedefleme yapmak için nasıl kullanıldığına dair detaylar bulunuyor. Raporda bu yazılımların Android veya iPhone’daki herhangi bir uygulama aracılığıyla etkinleştirilebileceği ve akıllı ev asistanları gibi diğer cihazların da dinleyebileceği belirtildi. En önemlisi de bu cihazların sadece telefon görüşmesi yapmak için mikrofonu kullandığınızda değil, neredeyse her zaman dinleme yapabildiği açıklandı.

Daily Mail’e konuşan Veri Güvenliği Uzmanı Andy LoCascio, “Bu durum benim de çok sık başıma geliyor. Örneğin arkadaşlarımla telefonda Portekiz’e tatile gitmeyi konuşuyoruz ve ertesi gün veya aynı gün seyahat ilanları karşımıza çıkıyor. Bu pek normal değil” dedi ve ekledi: “Cihazınız kapalı gibi göründüğünde bile mikrofonun sürekli açık olduğunu unutmayın. Sesle etkinleştirilen asistanlar, mikrofonun her zaman açık kalmasına neden olabilir. Ayrıca, bazı şirketler ses verilerinize erişmek için uygulamalar aracılığıyla mikrofon izni alır ve birçok kullanıcı bu izni farkında olmadan verir.”

Bilgi Güvenliği Uzmanı Sharon Polsky ise birçok web sitesinin kullanıcıları bilgi toplama ve onay verme konusunda yeterince bilgilendirmediği konusunda uyardı. Polsky, “Ses verilerinin alıcılarının arasında sigorta şirketleri gibi pek çok şirket bulunuyor. Ayrıca dolandırıcılar da bu verilere erişmeye çalışıyor. Bu durum kimlik hırsızlığı riskine yol açabilir” dedi.

Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı ve Bilişim Teknolojileri Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık’a göre, telefonların sürekli dinlendiğine dair tam bir kanıt bulunmasa da, sesli komutları anlayabilen cihazların mikrofonlarının aktif olduğu biliniyor. Prof. Dr. Kırık, “Özellikle reklamların birebir konuşmalarla bağlantılı gibi görünmesi, bu şüpheleri daha da güçlendiriyor. Ancak burada asıl mesele, verilerimizin nasıl toplandığı ve kullanıldığı” dedi.

Prof. Dr. Ali Murat Kırık, uygulama yüklerken verilen izinlerin önemine dikkat çekerek, “Birçok uygulama, gerçekten ihtiyaç duymadığı halde mikrofon, kamera, konum gibi hassas izinler talep edebiliyor. Özellikle mikrofon ve kamera gibi izinler, mahremiyetimiz açısından en tehlikeli olanlar arasında yer alıyor. Bu izinleri kısıtladığımızda uygulamaların bazı işlevlerinin düzgün çalışmaması gibi bir durum ortaya çıkıyor. Her izin isteğini otomatik olarak kabul etmek yerine, uygulamanın gerçekten bu izne ihtiyacı olup olmadığını sorgulamak gerekiyor,” ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Ali Murat Kırık, ses verilerinin kötüye kullanılmasının dolandırıcılık için ciddi riskler oluşturabileceğini belirtti. “Ses klonlama teknolojileri artık oldukça gelişmiş durumda. Bir kişinin sesini klonlayarak, sanki o kişi konuşuyormuş gibi sesli komutlar verebilir ya da başkalarını kandırabilirler,” dedi.

Özellikle bankacılık işlemlerinde ya da kimlik doğrulama amacıyla kullanılan sesli sistemlerin suistimal edilebileceğini vurgulayan Prof. Dr. Ali Murat Kırık, “Ses dinleme ve kaydetme işlemi sadece kimlik hırsızlığı ya da ses klonlama gibi dolandırıcılık yöntemlerine zemin hazırlamakla kalmaz, aynı zamanda kişisel bilgilerinizi açığa çıkararak size yönelik hedefli dolandırıcılık saldırılarını da kolaylaştırabilir. Bu da kimlik avı saldırıları, kredi kartı dolandırıcılığı veya finansal bilgilerinizin kötüye kullanılması gibi çok daha ciddi risklerle karşılaşmanıza neden olabilir,” şeklinde açıklamalarda bulundu.