TÜRKİYE’DE BİRÇOK YER TEMİZ HAVA STANDARTLARINI YAKALAYAMIYOR
Son ölçümlere göre, Türkiye’nin birçok bölgesi şu anda temiz hava soluyamıyor. Özellikle Marmara Bölgesi’nde, nüfus yoğunluğunun fazla olduğu yerlerde durum vahim. Bu durum, özellikle astım ve KOAH gibi solunum hastalıklarına sahip insanları tehdit ediyor. İstanbul, hava kirliliği konusunda alarm veren bir şehir. Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı’nın ölçümlerine göre, hava kirliliğinin en yoğun olduğu yerlerden biri Göztepe, Anadolu Yakası’nda bulunuyor. Göztepe’de hava, diğer ilçelere göre daha yüksek düzeyde kirli. En temiz hava ise Adalar’da bulunuyor. Kandilli, Kağıthane (bir bölümü), Avcılar ve Fatih de “iyi” kategorisinde yer alıyor. Diğer ilçelerin çoğu ise “orta” kirlilik kategorisinde yer alıyor. Alarm veren bir diğer yer ise Tekirdağ’da bulunuyor.
Hava kirliliğinin 2 temel nedeni olduğunu söyleyen CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, “Bunlar kirletici yakıtlar, özellikle kömür ve trafiğin yarattığı kirlilik ve hava şartları” diyor. Kirli hava atmosferde dağılmalıdır. Dağılmazsa konsantrasyonu artar ve ölçümler havanın kirli olduğunu gösterir. Rüzgâr eksikliği ise hava kirliliği, sis ve pusun birbirine karışmasına neden oluyor.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre hava kirliliği her yıl 7 milyon insanın erken ölümüne neden oluyor. Türk TORAKS Derneği’nden göğüs hastalıkları uzmanı Dr. Nilüfer Aykaç, “Dünyada her 10 kişiden 9’u kirli hava soluyor. Temiz hava solunabilmesi için PM 2.5 değerinin metreküp başına en fazla 5 mikrogram olması gerekiyor” diyor. Hava kirliliğinin bu seviyeye indirilmesiyle ortalama yaşam süresinin 2.3 yıl uzayabileceği belirtiliyor. Türkiye’den yapılan bir çalışmada ise 2018 yılında partikül maddeye maruz kalmanın 44 bin 617 kişinin erken ölümüne yol açtığı gözlemlenmiş. İstanbul’da son yıllarda plansız kentleşme, nüfus artışı ve karbon içeriği yüksek fosil yakıtların kullanımı, hava kirliliğine katkıda bulunuyor. Kış aylarında ısınma ihtiyacının artması ve azalan hava sirkülasyonu da bu artışta önemli bir rol oynuyor. Ayrıca yeşil alanların azalması ve dikey yapılaşmanın artması, şehirlerde yaşayanları nefessiz bırakıyor.