Konya Kökenli Olduğu Belirlenen Eserin Kökeni ve Korunması Tartışılıyor
Antalya’nın tarihi Kaleiçi bölgesinde bir dükkanda tespit edilen ahşap mihrabın sanat tarihi açısından değeri uzmanları farklı görüşlere yöneltti. Konya’daki Köşk Acem Nasuh Bey Camisi’nden 1970’lerde kaybolduğu düşünülen eserle bağlantısı incelenen mihrap hakkında müze uzmanları, “Üzerindeki torna izlerinden, yapım özellikleri ve malzemesi nedeniyle yakın döneme ait olduğu düşünülmektedir” açıklamasını yaptı. Müze raporunda ayrıca eserin 1990’lı yıllarda merhum koleksiyoner H.T. tarafından Beyşehir’den getirildiği bilgisi yer aldı.
Mihrabın Orijinal Yapısına İlişkin Çarpıcı Tez
Van YYÜ öğretim üyesi Doç. Dr. Mehmet Top, bağımsız hazırladığı raporda eserin önemine dikkat çekti. “Konya bölgesinden geldiği sabit çünkü o dönemde, 18-19’uncu yüzyıllarda orada bir ahşap mihrap geleneği var” diyen Top, Köşk Camisi için ilginç bir ihtimali gündeme getirdi: “Altında alçı mihrap kalıntısı var. Onun üzerine ahşap mihrap yapılmış. Yani bu da ilk yapıldığı dönemde alçı olabilir. 14’üncü yüzyılda alçı mihraplar, çini mihraplar daha yaygın.”
18-19. Yüzyıl Osmanlı İşçiliğinin İzlerini Taşıyor
Doç. Dr. Top’un analizine göre mihrap, “Tamamıyla ahşap malzeme ile oyma, torna ve ajur tekniğiyle parçaları çivileme yoluyla birleştirilmiş olan mihrabın bir camiden sökülüp getirildiği anlaşılmaktadır.” Buğday başağı motifleri ve kaytan silmelerle süslü eserin 18-19. yüzyıl Osmanlı dönemi özelliklerini yansıttığı belirtildi. Top, eserin Seydişehir Seyyid Harun Veli Camii mihrabı gibi örneklerle benzerlik gösterdiğini vurguladı.
Etnografik Değer Taşıyan Eser İçin Koruma Çağrısı
Sanat tarihçisi Top, mihrabın korunması gerektiğini şu sözlerle ifade etti: “Bu da mihrabın tarihsel, sanatsal ve en önemlisi etnografik açıdan önemli bir eser olduğunu ve yerinde korunması gerektiğini ortaya koymaktadır. Bugün kapı geçiş elemanı olarak kullanılan mihrabın asli işlevine ve yerine kazandırılması gerekmektedir.” Eserin geleneksel bezeme anlayışı ile batı tarzı üslupların birleşimini yansıtan orijinal bir uygulama olduğu kaydedildi.