Doğu Karadeniz bölgesinde yaşanan ani, lokal ve şiddetli yağışlar, sel ve taşkınlar gibi doğal afetlere neden olmaktadır. Özellikle eğimli arazilerde yaşanan heyelanlar da durumu daha da kötüleştirmektedir. Rize, metrekareye düşen 155,5 kilogram yağışla Türkiye’nin en fazla yağış alan ili olarak bilinmektedir. Şiddetli yağışlar, eğimli arazi yapısı, yanlış yapılaşma, dere yatağındaki değişiklikler ve tarım arazilerine dönüştürülen heyelan sahaları gibi faktörler bu afetlere davetiye çıkarmaktadır. AFAD verilerine göre 2023 yılında yaşanan 650 doğal afet vakası ise bu durumu daha da göstermektedir.

RTEÜ Heyelan Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ayberk Kaya, iklim değişikliğine bağlı ani yağışların afetleri tetiklediğini belirtmektedir. Bölgenin jeolojik, topoğrafik ve iklimsel özellikleri dikkate alındığında, yıllık olarak 650’den fazla heyelan ve sel gibi doğal afetler yaşandığı gözlemlenmektedir. Son yıllarda ise iklim değişikliğine bağlı ani yağışlar bu olayların artmasına yol açmıştır. 2023 yılında yaşanan doğal afetlerin sayısı önceki yıllara kıyasla 2 kat artmıştır.

Afetlerin artmasıyla beraber risk analizi yaptırmak isteyenlerin sayısı da artış göstermektedir. Prof. Dr. Kaya, geçmiş yıllarda yılda 1-2 kişinin bu konuda başvuruda bulunduğunu ancak 2023’te bu sayının yaklaşık 50’ye çıktığını ifade etmektedir. Bu artış, afetlerin daha da yaygın hale gelmesiyle ilişkilendirilmektedir. Afetlerin artmasıyla beraber halkın da bilinçlenme seviyesi yükselmektedir.

Prof. Dr. Kaya, heyelanlı arazilerle ilgili olarak rehabilitasyon çalışmalarının yapılması gerektiğini belirtmektedir. Çünkü bu sahaların çay tarımı için kullanılması, heyelan riskini artırmaktadır. Bu tür arazilerin rehabilite edilmesi için kök uzunluğu daha fazla olan kavak, okaliptüs gibi bitki türlerinin kullanılması önerilmektedir.