Kars’ın Yöresel Lezzeti: Coğrafi İşaretli Kaz Eti

Kaz etini dünyaya tanıttı

Kars Ticaret ve Sanayi Odası, Kars’ın kaz etinin coğrafi işaretini tescillemek için başvuruda bulundu. Başvuru sonuçlandı ve Kars’ın kazı artık coğrafi işaretli bir yemek olarak kabul ediliyor. Bu başarıda en büyük katkıyı, Kars Kaz Evi’ni işleten Nuran Özyılmaz sağladı. Nuran Özyılmaz, sayısız ödüle layık görülen bir girişimci olarak, Kars’ın yöresel yemeklerini tanıtarak misafirleriyle paylaşmayı hedeflediği bir yolculuğa başladı.

Nuran Özyılmaz, liseye gitme şansı bulan ender kızlardan biri oldu ve ticaret lisesini bitirdi. Ancak, evlendiği zaman fiziksel ve ekonomik şiddetle karşı karşıya kaldı ve özgürlüğü kısıtlandı. Hayatta kalmak için çalışmak zorundaydı ve bu nedenle evde tuhafiye malzemeleri satmaya başladı. Kendi gibi dışarıya çıkma şansı olmayan kadınlar onun müşterisi oldu. Örgü siparişleri almaya başladı ve öğrendiklerini kullanarak popüler bir örgü ustası haline geldi. İşler iyi gitti ve kendi dükkânını açtı, çocuklarını büyütmek için bu dükkândan geçim sağladı.

Ancak, tekstil ürünlerinin artmasıyla birlikte işleri sekteye uğradı. Ev kirası, dükkân kirası ve çocukların masrafları gibi nedenlerle küçük bir dükkân açarak ev yapımı yemekler yapmaya başladı. İşini insanlarla paylaşıyor ve yöresel yemek yapımında uzmanlaşıyordu. Yöresel yemek yapan bir yer bulunmadığı için bu alanda bir boşluk olduğunu fark etti.

Kısa süre içinde Kars’ın yöresel yemek dükkânına olan ilgisi arttı ve Nuran Özyılmaz, Kars Kaz Evi adını verdiği restoranına yoğunlaştı. Kaz eti çok özel bir yemek olduğunu belirten Özyılmaz, o dönemde kaz eti satılmadığını ve insanların kış aylarında tüketmek için evlerine 3-4 kaz aldıklarını söylüyor.

Kars Kaz Evi’nin açılmasından bu yana büyük bir ilgi gördüğünü ve yerli ve yabancı misafirlerin ve medyanın dükkâna gelip kaz eti denediğini belirtiyor. Özyılmaz, aynı zamanda sektördeki ilk kadın girişimci olduğunu ve bu da insanların ilgisini çektiğini dile getiriyor. Kars turistik bir yer haline geldikçe, diğer yöresel yemek dükkânlarının sayısı da artmaya başladı. Acenteler ve rehberler, turistlerine farklı yemekleri tanıtmak için onları Nuran Özyılmaz’ın dükkânına getirmeye başladı.

Nuran Özyılmaz, kaz etine olan ilgi arttıkça Kars’ın köylerinde kaz yetiştirici aileleri buldu ve onlardan kaz talep etmeye başladı. Kaz yetiştirici kadınlar da bu işten para kazanma fırsatı olduğunu fark etti. Daha sonra Kaz Yetiştiriciliği ve Irkını Devam Ettirme Derneği’ni kurdu ve kadın kaz yetiştiricileri yetiştirdi. Bileşmiş Milletler ile birlikte kaz etinin tuzlanması ve saklanması konusunda bir proje gerçekleştirdi. Bu sayede bilimsel bilgileri öğreten hocalarla birlikte kadınlar da geleneksel yöntemleri öğretti.

Nuran Özyılmaz, Macaristanlı bir kaz yetiştirici ekip tarafından ziyaret edildi ve onları Kars’taki kaz yetiştiricileri gezdirdi. Sonra onlar da Özyılmaz’ı Budapeşte’ye davet etti ve oradaki kaz yetiştiriciliğini gördü. Orada kaz yetiştiriciliğinin tavuk yetiştiriciliği gibi olduğunu, kazları erken keserek gece ve gündüzü şaşırdıklarını fark etti. Kars’ta ise kazları güzelce yetiştirdiklerini ve özel lezzete ulaşmaya çalıştıklarını söylüyor. Bu nedenle kaz etinin coğrafi işaret almasının gerekliliği ortaya çıktı. Ticaret ve Sanayi Odası bu konuyu ele aldı ve kaz eti sonunda coğrafi işaretli olarak kabul edildi. Artık üreticilerin sayısı artacak ve coğrafi işaretli ürünler satılacak.

Nuran Özyılmaz, 2009 yılında BM’nin davetiyle Kars ve kaz etinin tanıtımı için İspanya’ya gitti ve burada farklı bir vizyon edindi. İspanya’da restoranların tarihi binalarda bulunduğunu ve Kars’ın da kendi kültürünü tanıtmak için Kafkas danslarını ve Rus evlerini kullanabileceğini fark etti. Kars’a döndüğünde bir Rus evi satın aldı ve restoranını buraya taşıdı. Akşamları, yöresel oyunların oynandığı folklor ekiplerini davet etti. Artık gelen misafirler yöresel yemekleri tatmanın yanı sıra Kafkas danslarını izleyebiliyor.

Nuran Özyılmaz, Kars Kaz Evi’nde 10 kişi çalıştırdığını ve belirli bir kapasiteye sahip bir dükkân olduğunu söylüyor. Diğer restoranlar da benzer konseptlerle açıldığı için şehrin kalkınmasında istihdam sağlandığını ve bunun kendisini mutlu ettiğini söylüyor. Turizm, Kars için büyük bir fırsat olduğunu ve bu fırsatı değerlendirdiklerini belirtiyor.