Muazzez İlmiye Çığ’ın Ölümü ve Mirası

Sümer Kraliçesi’nden uzun ömrün sırrı: Çok çalışmak

Muazzez İlmiye Çığ Hayatını Kaybetti

Kurtuluş Savaşı ve iki büyük cihan harbine tanıklık eden sümerolog, bilim insanı, tarihçi Muazzez İlmiye Çığ, 20 Haziran 1914’te Bursa’da dünyaya gelmişti. Ailesi Kurtuluş Savaşı yıllarında Çorum’a yerleşmiş, ilkokulu burada okuduktan sonra yeniden Bursa’ya dönmüştü. Kız Muallim Mektebi’ne girdiği 1926 yılında başlayan eğitim hayatı, 1931 yılında mezuniyetle sonuçlandı. Babası gibi öğretmenlik yapmaya Eskişehir’e tayin oldu. İmkan veren Atatürk sayesinde Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Hititoloji ve Sümeroloji bölümüne kabul edildi. 1940’ta buradan mezun oldu.

İlk görev yeri İstanbul Arkeoloji Müzesi olan Çığ, burada Sümer, Akad ve Hitit dillerinde yazılan çivi yazılı belgeler arşivini Hatice Kızılyay ile birlikte oluşturdu ve katalog haline getirdi. 1972’de Arkeoloji bölümünden emekli olan Çığ, 23 kitap ve birçok bilimsel makale yazarak araştırmalarına devam etti. 2000 yılında fahri doktor unvanı aldı. 2003 yılında yayımlanan Serhat Öztürk’ün ‘Çivi Çiviyi Söker’ kitabı büyük ilgi gördü.

Sümer ve Hitit kültürlerinin önemli araştırmacılarından biri olarak tanınan Muazzez İlmiye Çığ, 110 yaşında aramızdan ayrıldı. Geride bıraktığı bilimsel çalışmalar ve ilham verici tavsiyelerle hatırlanacak olan Çığ, 106. doğum günü vesilesiyle yaptığı bir söyleşide şunları dile getirmişti: “Gençken bütün hayatımız tahsilimizi tamamlamak ve çalışmaktı. Atatürk’ün yolunda ve onun arzusu doğrultusunda öğrenip üzerinde 40 sene çalıştığım Sümeroloji ve Hititoloji dallarındaki bilgileri halkın anlayacağı bir şekilde kitaplara dökmek beni Muazzez İlmiye Çığ yaptı.”

Muazzez İlmiye Çığ, uzun bir hayat sürdüğüne yönelik sırrı şu şekilde paylaşmıştı: “Uzun ömrün sırlarını bana sormayın, yukarıdakine sorun. Keyfime göre yaşıyorum, canım ne isterse onu yapıyorum. Her şeyi yiyorum, yemediğim bir şey yok. İyi düşün, mutlu olmaya çalış, kin besleme. Çalışmak ve iyi düşünmek beni dinç tuttu.”

Muazzez Çığ’ı tanıyanlardan biri olan Zafer Ergin, ailelerinin genç kalmasına dair, “Biraz genlerde de var. Mücadele ediyoruz.” demişti. Türkiye’nin ilk Sümeroloğu olan Muazzez İlmiye Çığ, Mersin’de düzenlenecek törenin ardından Akbelen Şehir Mezarlığı’nda toprağa verilecek.