Doğurganlık Hızında Düşüş ve Sağlıkta Dijital Dönüşüm
Sağlık Bakanlığı’nın bütçe sunum verileri Türkiye’nin sağlık profilindeki dönüşümü ortaya koydu. Rapora göre “Doğuştan beklenen yaşam süresi kadınlarda 80.7’ye, erkeklerde 75.5’e, ortalama ise 78.1’e yükseldi.” Nüfus dinamiklerinde ise çarpıcı değişimler yaşanıyor. 2024’te gerçekleşen 937 bin 559 doğum, 2015’teki 1 milyon 336 bin 908 doğumun önemli ölçüde altında kaldı. Doğurganlık hızı da 2015’te 2.16 iken 2024’te 1.48’e geriledi. Sağlık personeli istatistiklerinde 2024’te kamudan ayrılan hekim sayısı 3 bin 248 iken, 2025’in ilk on ayında bu rakam 2 bin 840 olarak kaydedildi.
Koruyucu Sağlık Hizmetlerinde Rekor Rakamlar
Önleyici sağlık politikaları kapsamında gerçekleştirilen tarama programları geniş kitlelere ulaştı. 2024’te 550 bin 559 kişiye evlilik öncesi SMA taraması uygulanırken, 2025’in ilk on ayında bu sayı 435 bin 530 kişi oldu. ‘İdeal Kilonu Öğren, Sağlıklı Yaşa’ Kampanyası ile 10 milyonu aşkın vatandaşın antropometrik ölçümleri tamamlandı. 2025’in ilk on ayında 930 bin 324 vatandaş diyetisyen desteğine yönlendirildi. Organ bağışı konusunda dijital altyapı etkisini gösterdi; E-Nabız üzerinden organ bağışı yapan vatandaş sayısı 29 bin 623’e ulaşırken, düzenlenen organ bağış kartı sayısı 779 bin 902 oldu. 2025’te gerçekleştirilen organ nakli sayısı ise 4 bin 391 olarak kayıtlara geçti.
Hastalık Tarama ve Denetim Sistemlerinde Başarı
Nadir hastalıklar ve otizm taramalarında önemli ilerlemeler kaydedildi. Nadir Hastalıklar Ulusal Kayıt Sistemi’ne yapılan 38 bin 2 başvurudan 21 bin 230 kişiye nadir hastalık tanısı konuldu. Otizm Eylem Planı çerçevesinde 2.7 milyon çocuk taranarak 75 bin 571’inde risk tespit edildi. Tarama sonucunda 4 bin 639 çocuğa otizm, 9 bin 492 çocuğa ise otizm dışı tanılar konularak erken müdahale imkanı sağlandı. Bulaşıcı hastalıklarla mücadelede Hepatit B vakalarında düşüş dikkat çekti; 2015’te 2 bin 266 olan vaka sayısı 2025’te 648’e geriledi. Sağlık tesisleri denetimlerinde ise 2025’te özel sağlık kuruluşlarına 84 bin 654 olağan, 21 bin 576 olağandışı ve 1771 süre sonu denetimi uygulandı. Denetimler sonucunda 1629 idari para cezası, 636 uyarı, 538 suç duyurusu ve 392 faaliyet durdurma kararı verildi.