Yargı Paketi: Soybağı Davalarında Yeni Düzenlemeler

3’üncü kişiye dava yolu

Meclis Adalet Komisyonu’nda Yargı Paketinin Değişikliklerine İlişkin Yeni Düzenlemeler Görüşülecek

Meclis Adalet Komisyonu’nda gelecek hafta görüşülecek 9. Yargı Paketi, Türk Medeni Kanunu’yla 4 Nisan 1926’dan beri gelen bazı uygulamaları değiştirecek. Medeni Kanun’da soybağı kuralı, “Evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak 300 gün içinde doğan çocuğun babası kocadır” ilkesine dayanıyor. Mevcut hükümlere göre koca veya çocuk, ‘soy bağının reddi’ davası açarak babalık karinesini çürütebiliyor. AYM ise 26 Temmuz 2023’te verdiği kararla ‘çocuğun soybağının doğru şekilde tespit edilmesi amacıyla’ anneye de bu hakkın tanınması gerektiğine hükmetti.

Yeni düzenlemeyle birlikte, baba ve çocuğun yanı sıra anne de soybağının reddi davası açabilecek. Anne, bu dava hakkını doğumdan başlayarak en geç bir yıl içinde kullanabilecek. Çocuk bir yaşını doldurduktan sonra annenin ‘babayı inkâr’ iddiası dikkate alınmayacak. Buna göre mahkeme, annenin kanıtlarla ‘babalık karinesini’ çürütmesini isteyecek.

Ayrıca, pakette yer alan yeni hükümlere göre ‘üçüncü kişiler’ de ‘baba’ olduğunu iddia ederek başka bir aile hakkında bazı şartlarda dava açabilecek. Bu durumda, ‘dava açma süresinin geçmesinden önce kocanın ölmesi veya gaipliğine karar verilmesi ya da ayırt etme gücünü kaybetmiş olması’ gibi şartların sağlanması gerekecek. Baba olduğunu iddia eden kişi; koca, anne veya çocuk hakkında ‘soy bağının reddi’ davası açabilecek. Bu davalar için bir yıllık zamanaşımı öngörülüyor ve zamanaşımı, ‘çocuğun doğumu, kocanın ölümü, kocanın ayırt etme gücünü kaybettiği veya gaiplik kararını öğrendiği gün’ başlayacak.